Stress oxy hóa là gì? ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe

Trong cơ thể nếu gốc tự do nhiều hơn chất chống oxy hóa sẽ gây ra hiện tượng stress oxy hóa. Chất chống oxy hóa có trong cơ thể sẽ giúp cung cấp những electron để trung hòa và cân bằng gốc tự do.

Stress oxy hóa (oxidative stress) là một tình trạng xảy ra khi có sự mất cân bằng giữa các chất chống oxy hóa và các gốc tự do (free radicals) trong cơ thể. Cụ thể, khi lượng gốc tự do vượt quá khả năng trung hòa của các chất chống oxy hóa, chúng có thể gây tổn hại đến các tế bào, protein (chất đạm), và DNA. Điều này có thể dẫn đến các bệnh lý và lão hóa sớm.

1. Gốc tự do

Là các phân tử hoặc nguyên tử có một điện tử không ghép đôi, khiến chúng rất dễ phản ứng và có thể gây tổn thương cho các thành phần tế bào.

• Gốc tự do thường được tạo ra trong quá trình chuyển hóa tự nhiên của cơ thể (như hô hấp tế bào). Khi năng lượng được tạo ra, các sản phẩm phụ là gốc tự do cũng được sinh ra.
• Các yếu tố bên ngoài như ô nhiễm, tia cực tím, khói thuốc, và hóa chất độc hại cũng có thể làm tăng gốc tự do.
• Tình trạng viêm mạn tính kích hoạt các tế bào miễn dịch sản sinh gốc tự do để tiêu diệt vi khuẩn hoặc mầm bệnh, nhưng nếu kéo dài, nó gây tổn hại chính các tế bào cơ thể.
• Hút thuốc lá trong khói thuốc chứa nhiều chất độc hại, tạo ra lượng lớn gốc tự do, làm hỏng cấu trúc tế bào.
• Tia UV từ mặt trời có thể kích thích gốc tự do hình thành trên bề mặt da, gây tổn thương da, lão hóa, và ung thư da.
• Chế độ ăn giàu chất béo xấu (trans fat), đường, hoặc thực phẩm chế biến sẵn làm tăng stress oxy hóa.
• Sử dụng rượu và chất kích thích làm giảm khả năng chống oxy hóa của cơ thể và kích thích sản sinh gốc tự do.
• Tập luyện thể chất quá mức ở cường độ cao có thể tạo ra nhiều gốc tự do hơn mức cơ thể có thể xử lý.
• Stress tâm lý kéo dài làm kích thích quá mức hormone căng thẳng (như cortisol), dẫn đến tăng sản sinh gốc tự do.
• Mất cân bằng vi chất dinh dưỡng như các chất chống oxy hóa quan trọng như vitamin C, vitamin E, hoặc selen.
• Bệnh lý mãn tính như bệnh iểu đường, tim mạch, hoặc ung thư có liên quan đến tăng sản sinh gốc tự do.

2. Hậu quả của stress oxy hóa đến cơ thể

• Gây tổn thương DNA, protein, lipid màng tế bào.
• Góp phần vào lão hóa sớm, bệnh tim mạch, tiểu đường, ung thư, và các bệnh thần kinh (như Alzheimer, Parkinson).

3. Cách ngăn ngừa stress oxy hóa

• Bổ xung tăng cường thực phẩm giàu chất chống oxy hóa là các hợp chất có khả năng trung hòa gốc tự do, ngăn ngừa hoặc giảm thiểu tổn thương mà chúng gây ra.
• Giảm tiếp xúc với các yếu tố gây hại từ môi trường.
• Duy trì lối sống lành mạnh tập thể dục, ăn uống lành mạnh tránh các chất kích thích gây nghiện

Lưu ý: "Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng hỏi ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia trước khi áp dụng để bảo vệ sức khỏe bạn, gia đình và người thân."

• Cây thuốc nam Ngãi Cứu
• Cây hồng hoa
• Diếp cá
• Cây Gai
• Ích mẫu
• Rau cải cúc
• Tía tô
• Lá mơ lông
• Cây hẹ
• Củ bình tinh tác dụng và thành phần dinh dưỡng
• Công dụng của bột bình tinh
• Bột năng là gì? Công dụng và thành phần dinh dưỡng
• Khoai mì (khoai sắn) thành phần và dinh dưỡng
• Protein (chất đạm) là gì? Vì sao cơ thể cần chất đạm
• Carbohydrate là gì? Vì sao cần thiết cho cơ thể
• Vitamin là gì? Vì sao cần thiết cho cơ thể
• Trứng gà thành phần và dinh dưỡng
• Táo tây (bôm) thành phần và dinh dưỡng
• Dứa (thơm, khóm) thành phần và dinh dưỡng
• Cacao thành phần và dinh dưỡng